"Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"     

Od sezonu  ,,pożarowego" 2019, który w tym roku rozpoczął się wyjątkowo wcześnie bo już 1 marca, działa w naszym nadleśnictwie nowoczesny system wczesnego wykrywania pożarów lasu, opierający swe działanie na automatycznym wykrywaniu dymów.

System zbudowano na bazie istniejących punktów obserwacyjnych (dostrzegalnie p.poż. w leśnictwach Ziemiełowice i Gręboszów) oraz Punktu Alarmowo-Dyspozycyjnego (PAD), zlokalizowanego w budynku biurowym Nadleśnictwa Namysłów.

Do PAD-u który jest sercem systemu spływają i są analizowane przez specjalistyczne programy komputerowe informacje wizyjne, przesyłane drogą radiową z dostrzegalni p.poż. Programy wraz z dyżurującym ,,strażakiem” przeglądają obrazy z kamer na dostrzegalniach i szukają podejrzanego dymu. W przypadku zaistnienia pożaru z PAD-u koordynowana jest akcja p.poż.

Zdjęcie nr 1. PAD Nadleśnictwa Namysłów

Zakup i montaż elementów systemu, roboty modernizacyjne na dostrzegalniach, stały się możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków finansowych Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014 – 2020 pozyskanych przez nadleśnictwo, w planowanym do realizacji w latach 2016 – 2021 projekcie, pn.: ’’Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów’’. Numer identyfikacyjny projektu: POIS.02.01.00-00-0007/16-00.

Główny cel projektu, którego beneficjentem jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, to zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych. Lasy w Polsce są jednymi z najbardziej zagrożonych pożarami lasów w Europie. Plasujemy się tuż za państwami południowej Europy. W roku 2015 na terenie LP wybuchły 3732 pożary o powierzchni ok. 880 ha. W celu zapobiegania im konieczne jest oprócz inwestowania własnych środków, sięganie po środki zewnętrzne.

W ramach przedmiotowego projektu nadleśnictwa budują i modernizują dostrzegalnie p.poż., stacje METEO, kupują samochody patrolowo-gaśnicze i sprzęt do lokalizacji pożarów oraz doposażają PAD-y.

Zdjęcie nr 2. Obrazy z kamer zamontowanych na dostrzegalniach.

Realizacja projektu przyczyni się między innymi do:

• zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu.
• podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych;
• zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrywania zagrożenia i reagowania;
• ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu z żyjącymi w nim organizmami, straty materialne);
• poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. parków narodowych czy terenów zurbanizowanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów);
• ograniczenie emisji CO² w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.

Ponadto w przypadku naszego nadleśnictwa niebagatelnym sukcesem projektu jest przeniesienie stanowiska pracy obserwatora z dostrzegalni p.poż. do PAD-u. Dotychczas obserwator musiał znosić wszelkie niedogodności wynikające z pracy w małym pomieszczeniu, usytuowanej na wysokości ponad 30. metrów kabiny obserwacyjnej, z których najgorszą były chyba wysokie temperatury.

W ramach przedmiotowego projektu, w okresie 2016 r. – sierpień 2023 r.:

• wybudowano i zmodernizowano 138 szt. dostrzegalni pożarowych;
• zakupiono 184 kpl nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów;
• doposażono 41 szt. punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD);
• wybudowano 12 szt. stacji meteorologicznych;
• zakupiono 67 szt. samochodów patrolowo-gaśniczych.

W projekcie uczestniczyło 168 nadleśnictw z całej Polski.

Wartość projektu w skali LP wynosi ok. 87,95 mln zł, przy maksymalnych kwotach wydatków kwalifikowalnych 59,5 mln i dofinansowaniu z funduszy europejskich o wartości 50,552 mln zł.

Dzięki dofinansowaniu z projektu Nadleśnictwo Namysłów:

• ulepszyło 2 dostrzegalnie przeciwpożarowe;
• zakupiło i zamontowało  2 kpl. sprzętu do lokalizacji pożarów;
• zakupiło i zamontowało punkt alarmowo-dyspozycyjny (PAD).

Wydatki kwalifikowalne nadleśnictwa wyniosły 273 300,00 zł, a refundacja 85% -232 305,00 zł.

Dla chcących wiedzieć więcej na temat projektu p.poż.: http://www.ckps.lasy.gov.pl/ochrona-przeciwpozarowa