Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu

11.07.2024 | Małgorzata Lizurej

"Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Od sezonu ,,pożarowego" 2019 działa w naszym nadleśnictwie nowoczesny system wczesnego wykrywania pożarów lasu, opierający swe działanie na automatycznym wykrywaniu dymów.

System zbudowano na bazie istniejących punktów obserwacyjnych (dostrzegalnie p.poż. w leśnictwach Ziemiełowice i Gręboszów) oraz Punktu Alarmowo-Dyspozycyjnego (PAD), zlokalizowanego w budynku biurowym Nadleśnictwa Namysłów.

Do PAD-u który jest sercem systemu spływają i są analizowane przez specjalistyczne programy komputerowe informacje wizyjne, przesyłane drogą radiową z dostrzegalni p.poż. Programy wraz z dyżurującym ,,strażakiem” przeglądają obrazy z kamer na dostrzegalniach i szukają podejrzanego dymu. W przypadku zaistnienia pożaru z PAD-u koordynowana jest akcja p.poż.

Zdjęcie nr 1. PAD Nadleśnictwa Namysłów

Zakup i montaż elementów systemu, roboty modernizacyjne na dostrzegalniach, stały się możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków finansowych Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014 – 2020 pozyskanych przez nadleśnictwo, w planowanym do realizacji w latach 2016 – 2021 projekcie, pn.: ’’Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów’’. Numer identyfikacyjny projektu: POIS.02.01.00-00-0007/16-00.

Opis ogólny projektu:

’’Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Okres realizacji: 2016-2023

Cel projektu: zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadlesnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.

Zdjęcie nr 2. Obrazy z kamer zamontowanych na dostrzegalniach.

Cele uzupełniające:
•   rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
•   szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
•   dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
•   skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.

Dofinansowanie zostało przeznaczone na:

rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:
- budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (138 szt.)
- zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (183 szt.)
- doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (42 szt.)
- budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)

Realizacja projektu przyczyniła się między innymi do:

zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu,
podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych,
zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrywania zagrożenia i reagowania,
ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu z żyjącymi w nim organizmami, straty materialne),
poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. parków narodowych czy terenów zurbanizowanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów),
ograniczenie emisji CO_² w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.